Economische Inzichten van Kaapverdië: Trends, Data en Toekomstperspectieven

De Economische Veerkracht en Groei van Kaapverdië 

Kaapverdië, officieel bekend als Cabo Verde, is een kleine eilandnatie die zich ongeveer 500 km voor de westkust van Afrika bevindt. Ondanks de geografische isolatie en beperkte natuurlijke hulpbronnen heeft het land een opmerkelijke economische veerkracht en gestage groei laten zien in de afgelopen decennia. Kaapverdië bestaat uit tien vulkanische eilanden, waarvan er negen bewoond zijn, en heeft een bevolking van ongeveer 491.233 mensen (volkstelling 2021). De economie wordt voornamelijk aangedreven door toerisme, dienstverlening, geldtransfers en een groeiende focus op de blauwe economie.

Historisch gezien heeft Kaapverdië te maken gehad met aanzienlijke uitdagingen, zoals waterschaarste, afhankelijkheid van voedselimport en blootstelling aan externe economische schokken. Toch heeft het land dankzij goed bestuur, verstandig fiscaal beleid en internationale samenwerkingen met succes de transitie gemaakt van een lage-inkomens- naar een middeninkomensland. Investeringen in infrastructuur, hernieuwbare energie en digitale transformatie hebben de duurzame ontwikkeling verder ondersteund.

Toerisme blijft de ruggengraat van de economie van Kaapverdië en draagt aanzienlijk bij aan het BBP en de werkgelegenheid. In 2023 verwelkomde het land een recordaantal van 1 miljoen toeristen, wat de positie als topbestemming in West-Afrika versterkte. Tegelijkertijd dragen strategische initiatieven op het gebied van landbouw, visserij en hernieuwbare energie bij aan de diversificatie van de economie en verhogen ze de weerbaarheid tegen klimaatverandering.

Met voortdurende economische hervormingen en een toewijding aan duurzame groei positioneert Kaapverdië zich als een regionale leider op het gebied van stabiliteit en investeringspotentieel. Dit rapport biedt een diepgaande analyse van het economische landschap van het land, met aandacht voor belangrijke indicatoren, sectorale ontwikkelingen en toekomstige vooruitzichten.

Economisch Overzicht

Kaapverdië heeft de afgelopen jaren een opmerkelijke economische veerkracht en groei laten zien, ondanks wereldwijde uitdagingen. In 2023 behaalde het land een groeipercentage van 5,1%, voornamelijk gedreven door een recordaantal van 1 miljoen toeristen, wat de dienstensector aanzienlijk versterkte. Deze positieve trend zette zich voort in 2024, met een geschatte groei van 5,2%. 

De dienstensector, en met name het toerisme, blijft de hoeksteen van de economie van Kaapverdië en draagt ongeveer 25% bij aan het Bruto Binnenlands Product (BBP). Het herstel van het toerisme naar het niveau van vóór de pandemie heeft een cruciale rol gespeeld in deze groei. Daarnaast hebben ook sectoren zoals transport en openbare administratie belangrijke bijdragen geleverd.

De inspanningen om de overheidsfinanciën te consolideren hebben positieve resultaten opgeleverd. Het begrotingstekort is gedaald naar 0,3% van het BBP in 2023, een aanzienlijke verbetering ten opzichte van 3,9% in 2022. Dit werd mede mogelijk gemaakt door sterke belastinginkomsten, wat leidde tot een primair overschot van 2% in 2023 – het hoogste in 20 jaar. Hierdoor daalde de staatsschuld met 10 procentpunten naar 112,2% van het BBP.

Ook de arbeidsmarkt vertoont positieve ontwikkelingen. De werkloosheid daalde in 2023 naar 10,3%, onder het niveau van vóór de pandemie. Dit wijst op een verder economisch herstel en het succes van beleid gericht op werkgelegenheid. 

De inflatie vertoonde een gunstige daling, van 3,7% in 2023, grotendeels beïnvloed door de daling van de internationale brandstof- en voedselprijzen. Verwachtingen voor 2024 voorspellen een verdere daling naar 1,6%, in lijn met de afzwakkende wereldwijde grondstofprijzen.

Vooruitkijkend voorspelt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) een reële BBP-groei van 6% voor Kaapverdië in 2024, vergezeld van lage inflatie, een klein tekort op de lopende rekening en een adequaat niveau van internationale reserves om de koppeling van de munt aan de euro te ondersteunen. De staatsschuld als percentage van het BBP zal naar verwachting blijven dalen, dankzij aanhoudende economische groei en verbeterde begrotingssaldi.

Ondanks deze positieve ontwikkelingen blijft Kaapverdië kwetsbaar voor externe schokken, vanwege de sterke afhankelijkheid van het toerisme en de beperkte natuurlijke hulpbronnen. De overheid werkt actief aan structurele hervormingen om de economie te diversifiëren, de veerkracht te vergroten en duurzame groei te stimuleren. Belangrijke aandachtsgebieden zijn de ontwikkeling van de blauwe economie, investeringen in hernieuwbare energie en het versterken van de financiële sector. 

Samenvattend wordt het economische landschap van Kaapverdië gekenmerkt door sterke groei, verstandig begrotingsbeheer en strategische initiatieven die gericht zijn op diversificatie en duurzaamheid. Hoewel er uitdagingen blijven bestaan, is de proactieve aanpak van het land een solide basis voor verdere vooruitgang en veerkracht in een onzekere wereldeconomie.

Kaapverdië: Belangrijke Economische Indicatoren

De economie van Kaapverdië wordt gekenmerkt door verschillende kernindicatoren die inzicht geven in de huidige prestaties en toekomstige vooruitzichten.

Bruto Binnenlands Product (BBP):

• Totaal BBP: In 2023 bedroeg het BBP van Kaapverdië ongeveer $2,7 miljard.

• BBP-groei: De economie groeide in 2023 met 5,1%, voornamelijk gedreven door een recordaantal van 1 miljoen toeristen.

BBP per hoofd van de bevolking:

• In 2023 werd het BBP per capita geschat op $4.502.

Sectorale Samenstelling:

• Diensten: De dienstensector, waaronder handel, transport, toerisme en openbare diensten, draagt ongeveer 75% bij aan het BBP.

• Landbouw en Industrie: De landbouwsector draagt ongeveer 7,9% bij aan het BBP, terwijl de industriesector ongeveer 17,9% voor zijn rekening neemt.

Inflatie:

• De inflatie daalde in 2023 tot 3,7%, mede door de dalende internationale brandstof- en voedselprijzen. 

Werkloosheid:

• De werkloosheid daalde in 2023 naar 10,3%, onder het niveau van vóór de pandemie.

Staatsschuld:

• De staatsschuld daalde in 2023 met 10 procentpunten naar 112,2% van het BBP.

Handelsbalans:

• Kaapverdië heeft een handelsdeficit, waarbij de invoer groter is dan de uitvoer.
• Het land is sterk afhankelijk van import, met meer dan 80% van de voedselbehoefte afkomstig uit het buitenland.

Armoedepercentage:

• Het armoedepercentage daalde in 2023 naar 15%, een daling van 0,5 procentpunt ten opzichte van het voorgaande jaar.

Deze indicatoren weerspiegelen de economische veerkracht van Kaapverdië en de effectiviteit van zijn ontwikkelingsstrategieën. Toch benadrukt de afhankelijkheid van toerisme en externe factoren de noodzaak van voortdurende inspanningen om de economie te diversifiëren en te verduurzamen.

Sectoranalyse: Belangrijke Aandrijvers van de Kaapverdische Economie

De economie van Kaapverdië is grotendeels gericht op de dienstensector, die ongeveer 75% van het Bruto Binnenlands Product (BBP) uitmaakt. Deze sector omvat handel, transport, toerisme en openbare diensten en vormt de belangrijkste motor van de economische groei.

Dienstensector

• Toerisme: Toerisme is een hoeksteen van de Kaapverdische economie. In 2023 verwelkomde het land een recordaantal van 1 miljoen toeristen, wat de economische activiteit aanzienlijk stimuleerde. De groei van de toerismesector heeft ook geleid tot groei in gerelateerde sectoren, zoals de horeca, transport en detailhandel. De overheid blijft investeren in infrastructuur, zoals de uitbreiding van luchthavens en wegennetwerken, om het groeiende aantal bezoekers te kunnen accommoderen.

• Transport en Openbare Administratie: Naast toerisme leveren ook andere dienstensectoren, zoals transport en openbare administraties, een belangrijke bijdrage aan de economische groei. Investeringen in infrastructuurprojecten, zoals de modernisering van haven- en luchthavenfaciliteiten, hebben de efficiëntie van de transportsector verbeterd en de handel zowel nationaal als internationaal vergemakkelijkt.

Landbouw en Visserij

Landbouw en visserij dragen samen ongeveer 8% bij aan het BBP. De landbouwsector kampt met uitdagingen zoals beperkte landbouwgrond en waterschaarste, wat de productie belemmert. Hierdoor importeert Kaapverdië meer dan 90% van zijn voedselbehoefte. Ondanks deze beperkingen zijn er kansen om de productiviteit in de landbouwsector te verbeteren via investeringen in irrigatie, duurzame landbouwtechnieken en de verwerking van landbouwproducten met toegevoegde waarde.

De visserijsector heeft groeipotentieel, gezien de uitgebreide maritieme hulpbronnen van het land. Momenteel zijn de exporten van vis en zeevruchten beperkt, maar er is ruimte voor uitbreiding via duurzame visserijpraktijken en de ontwikkeling van visverwerkingsfaciliteiten. De overheid heeft beleid ingevoerd ter bevordering van verantwoord vissen en de uitbreiding van aquacultuur, wat de economische output in deze sector verder zou kunnen versterken.

Industrie en Productie

De industriële sector, inclusief productie, draagt ongeveer 17% bij aan het BBP. Activiteiten binnen deze sector omvatten de verwerking van voedingsmiddelen en dranken, visverwerking, de productie van schoenen en textiel, zoutwinning en scheepsreparatie. Hoewel de sector relatief klein blijft, zijn er groeikansen, met name in lichte productie en agro-industrie. Buitenlandse directe investeringen (FDI) in industriële zones en exportgerichte productie kunnen deze sector verder stimuleren.

Bouwsector

De bouwsector kent sterke activiteit, gedreven door talrijke infrastructuurprojecten. Dit omvat de ontwikkeling van luxe hotels, de modernisering van transportfaciliteiten en de uitbreiding van infrastructuur voor hernieuwbare energie. De vastgoedsector bloeit eveneens, vooral in toeristische hotspots zoals Sal en Boa Vista. Dergelijke projecten stimuleren niet alleen de economische groei, maar vergroten ook de aantrekkelijkheid van het land voor investeerders en toeristen.

Hernieuwbare Energie

Kaapverdië heeft aanzienlijke vooruitgang geboekt op het gebied van hernieuwbare energie en streeft ernaar zijn afhankelijkheid van geïmporteerde fossiele brandstoffen te verminderen. Investeringen in wind- en zonne-energieprojecten hebben het aandeel van hernieuwbare energie in de energiemix vergroot, wat bijdraagt aan energiezekerheid en milieuduurzaamheid. De regering heeft als doel gesteld om tegen 2030 50% van de elektriciteit uit hernieuwbare bronnen op te wekken. Voortdurende investeringen in energieopslag en slimme netwerken zullen de efficiëntie verbeteren en de energiekosten verlagen.

Digitale Economie

De overheid stimuleert actief de digitale economie als een middel om de economische activiteiten te diversifiëren. Initiatieven omvatten de ontwikkeling van technologieparken en de verbetering van de infrastructuur voor informatietechnologie en communicatie (ICT). Digitale diensten, waaronder e-governance, fintech en online bedrijfsplatformen, winnen terrein en trekken investeringen aan. Deze inspanningen zijn erop gericht Kaapverdië te positioneren als een regionaal knooppunt voor digitale diensten.

Hoewel de dienstensector, en met name het toerisme, de drijvende kracht blijft achter de Kaapverdische economie, worden er gerichte inspanningen geleverd om te diversifiëren via investeringen in landbouw, industrie, hernieuwbare energie en de digitale economie. Deze initiatieven zijn bedoeld om duurzame economische groei te stimuleren, werkgelegenheid te creëren en de weerbaarheid tegen externe schokken te vergroten. Naarmate Kaapverdië zijn economische transformatie voortzet, zal een evenwichtige aanpak van sectorale ontwikkeling cruciaal zijn om op lange termijn stabiliteit en welvaart te garanderen.

Fiscale Beleidsvoering en Overheidsfinanciën

Kaapverdië heeft zich gecommitteerd aan een zorgvuldig fiscaal beheer, met als doel economische groei in evenwicht te brengen met financiële duurzaamheid. Het fiscale beleid van de overheid richt zich op het handhaven van macro-economische stabiliteit, het beheren van de staatsschuld en het implementeren van structurele hervormingen om de economische veerkracht te versterken.

Beheer van de Staatsschuld

• In 2023 bedroeg de staatschuld van Kaapverdië ongeveer 113% van het BBP.
• Dit hoge schuldenniveau is voornamelijk te wijten aan aanzienlijke overheidsinvesteringen in infrastructuur en sociale sectoren, evenals externe schokken die de inkomstenstromen hebben beïnvloed.
• De overheid heeft een proactieve aanpak gevolgd om de staatsschuld te beheren, waaronder het aantrekken van concessionele financiering, het implementeren van bezuinigingsmaatregelen en het verbeteren van de transparantie van de schuldenlast.
  

Fiscale Hervormingen en Transparantie

• Kaapverdië heeft verschillende hervormingen doorgevoerd om het beheer van overheidsfinanciën te verbeteren en de fiscale discipline en transparantie te versterken.
• Deze hervormingen zijn in lijn gebracht met internationale normen en standaarden, waardoor de geloofwaardigheid van de begroting is verbeterd.
• De inspanningen van de overheid worden erkend vanwege hun toewijding aan fiscale transparantie, wat essentieel is voor het behouden van vertrouwen bij investeerders en het verkrijgen van externe financiële steun.
  

Inkomstenverhoging en Uitgavenbeheer

• De overheid heeft zich gericht op het verhogen van belastinginkomsten door middel van hervormingen in het belastingbeleid en het efficiënter maken van de belastinginning.
• Aan de uitgavenkant zijn er inspanningen geleverd om overheidsuitgaven te prioriteren, vooral op gebieden die duurzame economische groei en sociale ontwikkeling bevorderen.
• Dit omvat investeringen in onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur, die cruciaal zijn voor de economische stabiliteit op lange termijn.

Internationale Ondersteuning en Partnerschappen

• Kaapverdië heeft steun ontvangen van internationale partners, waaronder het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank, om fiscale hervormingen te implementeren en het beheer van overheidsfinanciën te versterken.
• Deze samenwerkingen hebben geleid tot technische bijstand en financiële steun, waardoor het land zijn inspanningen voor fiscale stabiliteit en duurzame ontwikkeling kon voortzetten.
  

Uitdagingen en Vooruitzichten

• Ondanks deze inspanningen blijft Kaapverdië kwetsbaar voor externe schokken als gevolg van zijn kleine economie en open marktstructuur.
• De sterke afhankelijkheid van toerisme maakt de economie gevoelig voor wereldwijde economische schommelingen.
• Daarnaast vormt klimaatverandering een aanzienlijk risico, waardoor het noodzakelijk is om klimaatbestendigheid te integreren in het fiscale beleid.
• De overheid blijft werken aan economische diversificatie en het versterken van financiële buffers om deze risico's te beperken.

In samenvatting weerspiegelt het fiscale beleid en het beheer van overheidsfinanciën van Kaapverdië een doordachte strategie om economische groei te bevorderen en tegelijkertijd financiële stabiliteit te waarborgen. Doorlopende hervormingen en internationale partnerschappen spelen een cruciale rol in het aanpakken van fiscale uitdagingen en het bouwen aan een veerkrachtig economisch kader.

Monetair Beleid en de Financiële Sector

Kaapverdië voert een stabiel monetair beleid, met als belangrijkste doel het handhaven van de stabiliteit van de nationale munt, de Kaapverdische escudo (CVE). Sinds 1998 is de CVE gekoppeld aan de euro, wat zorgt voor stabiliteit en voorspelbaarheid in de economie. Dit vaste wisselkoersregime helpt bij het waarborgen van prijsstabiliteit en dient als een betrouwbaar anker voor het monetaire beleid.

Monetair Beleidskader

• De Banco de Cabo Verde (BCV), de centrale bank van Kaapverdië, is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en implementeren van het monetaire beleid.
• Om de muntkoppeling met de euro te behouden en macro-economische stabiliteit te garanderen, heeft de BCV maatregelen genomen om de binnenlandse rentetarieven af te stemmen op die van de Europese Centrale Bank (ECB).
• In 2023 verscherpte de BCV haar monetaire beleid door de rentetarieven te verhogen, om zo het renteverschil met de ECB te verkleinen en de wisselkoerskoppeling te beschermen.
• In januari 2025 verhoogde de BCV haar beleidsrente met 75 basispunten tot 2,25%, als onderdeel van haar inspanningen om het vaste wisselkoersregime te ondersteunen en de inflatie onder controle te houden.
  

Overzicht van de Financiële Sector

• De financiële sector van Kaapverdië is relatief klein, maar heeft veerkracht en stabiliteit getoond.
• De sector wordt gereguleerd en gecontroleerd door de BCV, die toeziet op de naleving van internationale bankstandaarden.
• Ongeveer 82,8% van de volwassen bevolking heeft toegang tot financiële diensten, wat duidt op een goed ontwikkelde bankensector.
  

De bankensector omvat verschillende commerciële banken, waaronder:

• Banco Comercial do Atlântico (BCA)
• Caixa Económica de Cabo Verde
• Banco Interatlântico
• Ecobank Cabo Verde

Deze instellingen bieden een breed scala aan diensten aan, waaronder particulier bankieren, bedrijfsbankieren en investeringsdiensten, en bedienen zowel lokale als internationale klanten.

Kapitaalmarkt

• De Bolsa de Valores de Cabo Verde (BVC), opgericht in 1998, is de effectenbeurs van Kaapverdië, gevestigd in Praia.
• Tegen eind 2017 bedroeg de marktkapitalisatie van de BVC ongeveer 68,4 miljard CVE (ongeveer 621 miljoen euro).
• De BVC speelt een belangrijke rol bij kapitaalvorming en investeringsmogelijkheden binnen de Kaapverdische economie.

Uitdagingen en Vooruitzichten

Ondanks de vooruitgang waarmee de financiële sector zich heeft ontwikkeld, blijft deze te maken hebben met verschillende uitdagingen:

• Hoge Staatsschuld:

  • In 2023 bedroeg de staatschuld ongeveer 113% van het BBP, wat de noodzaak onderstreept van voorzichtig fiscaal beleid en schuldbeheer.
    

• Economische Kwetsbaarheid:

  • De sterke afhankelijkheid van het toerisme maakt de economie gevoelig voor externe schokken, zoals wereldwijde economische neergangen en pandemieën, wat de stabiliteit van de financiële sector kan beïnvloeden.

Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, richten de overheid en de BCV zich op:

• Economische Diversificatie:

  • Investeringen in hernieuwbare energie, ICT en visserij om minder afhankelijk te worden van het toerisme.

• Versterking van de Financiële Regulering:

  • Doorlopende verbeteringen in regelgeving moeten de veerkracht van de financiële sector versterken en beter bestand maken tegen economische schokken.

• Bevordering van Financiële Inclusie:

  • Initiatieven om financiële diensten toegankelijker te maken, vooral in landelijke gebieden, worden doorgevoerd om inclusieve economische groei te stimuleren.

Het monetaire beleid en het beheer van de financiële sector in Kaapverdië zijn gericht op:

✅ Handhaving van de stabiliteit van de nationale munt
✅ Het bevorderen van een robuust financieel systeem
✅ Ondersteuning van duurzame economische ontwikkeling

Lopende hervormingen en strategische initiatieven blijven cruciaal om bestaande uitdagingen aan te pakken en nieuwe kansen voor groei en stabiliteit te benutten.

Analyse van de Externe Sector

De externe sector is van cruciaal belang voor de economie van Kaapverdië, aangezien het land sterk afhankelijk is van toerisme, geldovermakingen en buitenlandse investeringen. Vanwege de geografische ligging en beperkte natuurlijke hulpbronnen is Kaapverdië sterk afhankelijk van externe economische activiteiten.

Handelsbalans

• Kaapverdië heeft voortdurend een handelstekort, voornamelijk door de hoge invoer van voedsel, brandstof en kapitaalgoederen, die essentieel zijn voor binnenlandse consumptie en economische ontwikkeling.
• Dit tekort wordt gedeeltelijk gecompenseerd door inkomsten uit toerisme en geldovermakingen vanuit de diaspora.

Toerisme

• Toerisme is de ruggengraat van de Kaapverdische economie.
• In 2023 ontving Kaapverdië voor het eerst 1 miljoen toeristen, wat een aanzienlijke groei van de dienstensector teweegbracht.
• Deze stijging droeg bij aan een BBP-groei van 5,1% in 2023.
• De positieve trend zette zich voort in 2024, met een verwachte groei van 5,2%, grotendeels dankzij een sterke prestatie van de dienstensector en een verbeterd landbouwjaar.
  

Geldovermakingen

• Geldovermakingen vanuit de Kaapverdische diaspora zijn een belangrijke bron van buitenlandse valuta en vormen ongeveer 10,5% van het BBP in 2023.
• Deze geldstromen ondersteunen het huishoudelijk verbruik en dragen bij aan economische stabiliteit.
  

Buitenlandse Investeringen (FDI)

• Het investeringsklimaat in Kaapverdië blijft gunstig, dankzij het positieve beleid van de overheid om directe buitenlandse investeringen (FDI) aan te trekken.
  

Lopende Rekening

• Het tekort op de lopende rekening steeg van 2,5% naar 3,5% van het BBP, voornamelijk door een toename van de invoer van kapitaalgoederen.
• Deze groei werd gedreven door overheidsinvesteringen en investeringen in de toeristische sector.
  

Wisselkoersbeleid

• De Kaapverdische escudo (CVE) is sinds 1998 gekoppeld aan de euro.
• Dit vaste wisselkoersregime biedt een stabiel kader voor handel en investeringen, helpt bij het beheersen van inflatie en vergemakkelijkt externe transacties.

Uitdagingen en Kwetsbaarheden

Ondanks de positieve ontwikkelingen blijft de externe sector van Kaapverdië uitdagingen ondervinden:

• Afhankelijkheid van Toerisme

  • De zware afhankelijkheid van toerisme maakt de economie kwetsbaar voor wereldwijde economische schommelingen en gebeurtenissen zoals pandemieën, die de toeristenstroom en inkomsten kunnen beïnvloeden.

• Klimaatrisico's

  • Als een Kleine Eilandstaat (SIDS) is Kaapverdië gevoelig voor klimaatveranderingen, die de landbouwproductie en infrastructuur kunnen beïnvloeden.

• Handelstekort

  • Het permanente handelstekort vereist continue instroom van buitenlandse valuta via toerisme, geldovermakingen en investeringen om de externe stabiliteit te behouden.

Beleidsmaatregelen en Vooruitzichten

Om deze uitdagingen te verminderen, implementeert de overheid strategieën om de economie te diversifiëren en de externe sector te versterken:

✅ Economische Diversificatie – Investeringen in hernieuwbare energie, digitale economie en visserij, om de afhankelijkheid van toerisme te verminderen.

✅ Verbetering van het Concurrentievermogen – De overheid stimuleert een beter ondernemingsklimaat om meer buitenlandse investeringen aan te trekken en exportgerichte industrieën te ontwikkelen.

✅ Versterking van Externe Reserves – Het opbouwen van valutareserves en een solide fiscaal beleid om beter bestand te zijn tegen externe schokken.

De externe sector van Kaapverdië is een belangrijke drijvende kracht achter de economische groei. Echter, de overheid blijft zich inzetten om kwetsbaarheden te verminderen en nieuwe economische groeimogelijkheden te benutten. Door diversificatie en strategische investeringen kan Kaapverdië een veerkrachtigere en duurzamere economie opbouwen.

Uitdagingen en Risico's

De economie van Kaapverdië heeft een sterke groei en veerkracht getoond, maar wordt geconfronteerd met verschillende uitdagingen en risico's die de duurzame ontwikkeling kunnen belemmeren. Het aanpakken van deze kwesties is cruciaal voor de langetermijnvooruitzichten van het land.

1. Economische Afhankelijkheid van Toerisme

• Toerisme is de belangrijkste motor van de Kaapverdische economie en draagt aanzienlijk bij aan het BBP en de werkgelegenheid.
• Risico: Deze sterke afhankelijkheid maakt het land kwetsbaar voor externe schokken zoals wereldwijde economische crises, pandemieën of geopolitieke spanningen, die de toeristische sector negatief kunnen beïnvloeden.
• Voorbeeld: De COVID-19-pandemie heeft deze kwetsbaarheid blootgelegd, met ernstige gevolgen voor de economie.
• Oplossing: Diversificatie van de economie is essentieel om het risico te verminderen van overmatige afhankelijkheid van één sector.
  

2. Kwetsbaarheid voor Klimaatverandering

Als een Kleine Eilandstaat (SIDS) is Kaapverdië sterk blootgesteld aan klimaateffecten, waaronder:

✅ Stijgende zeespiegels, die kustgebieden en infrastructuur bedreigen.
✅ Extreem weer, zoals droogte en tropische stormen, die de landbouw en watervoorraden negatief beïnvloeden.

• Impact: Deze milieuproblemen hebben zware economische en sociale gevolgen en dwingen de overheid om steeds meer middelen te besteden aan rampenbestrijding en klimaatbestendige infrastructuur.
  

3. Hoge Staatsschuld

• In 2023 bedroeg de staatsschuld van Kaapverdië ongeveer 113,8% van het BBP.
• Gevolg: Deze hoge schuld beperkt de fiscale flexibiliteit en vergroot de kwetsbaarheid voor externe economische schokken.
• Oplossing: Fiscale consolidatie en verantwoord schuldbeheer zijn noodzakelijk om de financiële stabiliteit op lange termijn te garanderen.
  

4. Inefficiëntie bij Staatsbedrijven (SOE's)

• Verschillende staatsbedrijven (SOE's) lijden aan operationele inefficiëntie en financiële verliezen, wat leidt tot hoge kosten voor de overheid.
• Probleem: Deze bedrijven vereisen grote overheidssubsidies, die financiële middelen afleiden van cruciale sectoren zoals onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur.
• Oplossing: Hervormingen zoals privatisering en betere governance kunnen de financiële druk verminderen.
  

5. Beperkte Economische Diversificatie

• De Kaapverdische economie is te sterk gericht op toerisme en mist voldoende variatie.
• Oplossing: Investeren in de blauwe economie, digitale sector en hernieuwbare energie kan:
  ✅ Nieuwe inkomstenbronnen creëren
  ✅ De werkgelegenheid vergroten
  ✅ De economische stabiliteit verbeteren
  

6. Externe Economische Schokken

• Als open economie is Kaapverdië sterk afhankelijk van de internationale markten en loopt risico op:
  🔸 Grondstoffenprijsvolatiliteit, wat invloed heeft op importkosten en inflatie.
  🔸 Disrupties in de toeleveringsketen, die de beschikbaarheid van goederen beïnvloeden.
  🔸 Economische neergangen in belangrijke markten, wat toerisme en geldovermakingen kan verminderen.

• Oplossing: Het opbouwen van valutareserves en het stimuleren van de binnenlandse productie kan helpen om deze risico's te minimaliseren.
  

7. Sociale Uitdagingen

Ondanks economische groei blijven sociale problemen bestaan, zoals:

• 📉 Armoede: Ongeveer 11,1% van de huishoudens leeft in extreme armoede.

• 💰 Ongelijkheid: De Gini-coëfficiënt (42,4% in 2015) toont aanzienlijke inkomensongelijkheid aan.

• Oplossing: Investeringen in onderwijs, gezondheidszorg en sociale beschermingsprogramma's zijn essentieel om sociale ongelijkheden te verminderen en economische inclusie te bevorderen.
  

8. Infrastructuurtekorten

• Gebrekkige infrastructuur in transport en energie belemmert economische activiteiten en ontmoedigt investeerders.
• Oplossing:
  ✅ Openbare en private investeringen in infrastructuur.
  ✅ Samenwerking met internationale partners om de connectiviteit te verbeteren.

Kaapverdië staat voor verschillende economische en sociale uitdagingen die strategische beleidsmaatregelen vereisen. Door de economie te diversifiëren, structurele hervormingen door te voeren en te investeren in klimaatbestendigheid en sociale inclusie, kan het land een duurzamer en veerkrachtiger economisch model opbouwen.

✅ Samenwerking tussen overheid, particuliere sector en internationale partners is cruciaal om deze uitdagingen effectief aan te pakken.

Toekomstperspectieven

Kaapverdië bevindt zich op een stabiel groeipad voor de komende jaren, gedreven door strategische investeringen en beleidsmaatregelen.

Economische Groei Vooruitzichten

• De Wereldbank voorspelt dat de economische groei van Kaapverdië zich zal stabiliseren rond 4,8% in 2025-2026, met een inflatie die afneemt tot ongeveer 2%.
• Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) verwacht een reële BBP-groei van 4,7% in 2025, met een inflatie van 2,0%.
  (worldbank.org)
  (imf.org)

Overheidsfinanciën en Schuldbeheer

• Hoewel het tekort op de lopende rekening naar verwachting zal toenemen van 2,5% naar 3,5% van het BBP (vanwege verhoogde import van kapitaalgoederen voor openbare en toeristische sectorinvesteringen), zal de staatschuld dalen naar 107,1% van het BBP.
• Dit duidt op een sterkere fiscale discipline en een verantwoord schuldbeheerbeleid.
  

Strategische Ontwikkelingsinitiatieven

De regering van Kaapverdië zet in op meerdere initiatieven om de economische weerbaarheid en duurzaamheid te versterken:

✅ Klimaatmaatregelen:

• Kaapverdië plant jaarlijks 140 miljoen dollar te investeren in klimaatmaatregelen tussen 2024 en 2030.
• Doelen: uitbreiding van hernieuwbare energiebronnen, verbetering van het elektriciteitsnet en versterking van sociale programma's zoals onderwijs en sociale bescherming.
• Dit zou het BBP in 2050 met 2,5% kunnen verhogen vergeleken met een scenario zonder klimaatmaatregelen.
  

✅ Digitale Transformatie en Energietransitie:

• Kaapverdië heeft in samenwerking met de Verenigde Naties een partnerschapsplan van 20 miljoen dollar gelanceerd voor 2025.
• Dit plan richt zich op zes prioritaire gebieden, waaronder digitale transformatie, energietransitie, sociale inclusie en milieuduurzaamheid.
  

✅ Open Overheid en Transparantie:

• Kaapverdië's tweede actieplan (2023-2025) omvat acht initiatieven gericht op het vergroten van de overheidstransparantie.
• Onderwerpen: open data, transparantie van de staatsbegroting, burgerparticipatie, openheid in de visserijsector en justitiële transparantie.
  

Risico's en Uitdagingen

Ondanks de positieve vooruitzichten, zijn er risico's die de economische ontwikkeling van Kaapverdië kunnen beïnvloeden:

⚠️ Externe Economische Schokken

• Mogelijke prijsstijgingen van grondstoffen door geopolitieke spanningen.
• Verzwakte buitenlandse vraag in de toeristische sector, wat de groei zou kunnen vertragen.
  

⚠️ Klimaatrisico's

• De kwetsbaarheid van Kaapverdië voor extreme weersomstandigheden en natuurrampen blijft een zorg.

⚠️ Traag Verloop van Structurele Hervormingen

• Als de geplande hervormingen in staatsbedrijven (SOEs) niet succesvol worden doorgevoerd, kan dit de economische efficiëntie en groei belemmeren.

• De toekomst van Kaapverdië wordt gekenmerkt door strategische investeringen in klimaatbeleid, digitale transformatie en bestuurlijke hervormingen.
• Dankzij verantwoord fiscaal beleid en gerichte maatregelen blijft het groeipotentieel sterk.
• Waakzaamheid is echter nodig om externe en interne uitdagingen effectief aan te pakken.

Als het land erin slaagt deze risico's te beheersen, kan Kaapverdië zich ontwikkelen tot een veerkrachtige en duurzame eilandnatie. 🌍📈